Przez długi, długi czas broniłem się przed wzięciem za lekturę komiksów ze świata Ultimate, oczywiście od Marvela. Wytłumaczenia dla swojego oporu tak naprawdę nie mam. Przez kolejne lata napływało jednak do mnie coraz więcej opinii, że lektura jest to naprawdę ciekawa, a przede wszystkim – przynajmniej do pewnego momentu – naprawdę spójna. Pomyślałem więc, że jednak się złamię, tak jak powoli łamię się z przeczytaniem Civil War. Chwyciłem za zeszyty z bohaterem, którego znam najlepiej, czyli, rzecz jasna, ze Spider-Manem.

Otwarcie tej historii – która miała swój początek w roku 2000 – można było ostatnio poznać dzięki Wielkiej Kolekcji Komiksów Marvela, do której trafiło pierwszych siedem zeszytów. Podobnie do tego, co działo się w Amazing Fantasy #15, tak i tutaj wszystko zaczyna się od nieprzyjemnego wypadku Petera Parkera ze zmodyfikowanym pająkiem. Różnice widać jednak gołym okiem natychmiast – to, co kiedyś zmieściło się na 20 stronach, teraz ma siedem razy więcej. I, szczerze mówiąc, jest to fakt, który bardzo dobrze charakteryzuje podejście twórców do uniwersum Ultimate.

Doczytałem do końca zeszytu z numer #64 i pomyślałem, że jest to dobre miejsce, by zrobić przerwę i omówić to, co się do tej pory wydarzyło. Akurat swój żywot zakończył Carnage i… Gwen Stacy. Pomyślałem więc, że – ze względu na istotną symbolikę dla fanów ścianołaza – jest to właściwy przystanek.

Nowy Spider-Man czerpie z garściami od starego, nie odcinając się od jego spuścizny, ale pisząc ją na nowo. Brian Michael Bendis nie zmienił tego, jak narodził się biegający po ścianach superbohater. Rozszerzył to, dodał detali, uwspółcześnił i postarał się, by wydarzeniom towarzyszyły emocje i przemyślenia postaci, o których można by było powiedzieć, że to osoby z krwi i kości. Kusi mnie też, żeby powiedzieć, iż wszystko w tej serii zostało urealnione na tyle, na ile pozwala komiksowa konwencja. I to podejście niezwykle mi się spodobało.

Żeby lepiej wytłumaczyć, o co mi chodzi: ciągłym zmartwieniem Petera jest to, że ktoś zauważy, jak zakłada swój strój. Albo że któryś z kolegów, na podstawie oczywistych przesłanek, w końcu dojdzie do po nitce do kłębka i odgadnie jego tajemnicę. Dlatego też czasem a to przebiegnie parę bloków, by się dobrze ukryć, a to usilnie myli trop, ignorując swój pajęczy zmysł, gdy ktoś chce mu spuścić stary dobry łomot w szkole. Zresztą, mimo tych wszystkich starań i tak idzie mu niezbyt dobrze w tym zakresie, zaś wieczorami dopisuje do listy kolejne osoby, które poznały jego sekret. Elementy absolutnie niezbędne w klasycznej opowieści o Spider-Manie zostały zaś tak przetworzone, by naturalnie wpasować się w XXI wiek. Peter nadal pracuje dla Bugle’a, ale jest adminem ich strony WWW. Pająk, który go ugryzł, nie był radioaktywny, a genetycznie zmodyfikowany etc. Cudownie został też przemyślany wątek postrzegania Spider-Mana w mediach, nie zrywając na szczęście z genialną kreacją J.Jonah Jamesona.
I tu pojawia się jedna z największych zalet tej serii – jest spójna. Wydarzenia z pierwszych zeszytów często mają wpływ na to, co dzieje się dużo, dużo później. Owa spójność dotyczy praktycznie wszystkiego – ciągów przyczynowo skutkowych oraz zachowań postaci i relacji między nimi.

Ciągle rozpływam się w zachwytach, powołując się na straszne ogólniki. Jakie więc – konkretnie – wątki fabularne porusza Ultimate Spider-Man? Jako się rzekło, czerpie z klasyki, przepisując stare historie na nowo. W ciągu tych 64 zeszytów, które przeczytałem, pojawiły się praktycznie wszystkie tradycyjne dla tej postaci historie. Oczywiście, mamy tu narodziny bohatera, które, jako się rzekło, zostały wydane w Wielkiej Kolekcji Komiksów Marvela. W następnej kolejności scenarzysta – Brian Michael Bendis – wziął się za kultowych przeciwników, przybliżając nam po kolei prawie całe Sinister Six. Czemu „prawie całe”? A tego Wam akurat nie zdradzę, gdyż jest to pomysł naprawdę ciekawy i rozwinięty w miniserii „Ultimate Six”. Nie mogło oczywiście zabraknąć Zielonego Goblina, który jest jednocześnie pierwszym arcyprzeciwnikiem nowego Pająka, jak i szybko zajmuje pozycję jego – ogólnie – największego wroga. Na fanów symbiontów też czeka dużo radości – jako się rzekło, ostatni wątek, który przeczytałem, traktował o Carnage’u. Zaś przed nim był… tak, tak: Venom.

Każdy z tych wątków ma dla siebie po cztery, pięć, sześć a czasem i siedem zeszytów, zaś struktura jest taka, że każda z historii stara się kłaść równy nacisk zarówno na akcję, jak i na rozwój bohaterów i relacji. Co więcej, wydarzenia są ze sobą znacznie bardziej powiązane niż w większości tasiemców. Na ogół, gdy zmienia się ekipa kreatywna, na tapet wchodzą też trochę inne tematy. Jako zaś, że za całego Ultimate Spider-Mana odpowiedzialny jest Brian Michael Bendis, a przez większość czasu towarzyszy mu Mark Bagley w roli rysownika, całość nabiera niesamowitej spójności. Ma to swój urok i to wielki, choć czasem można też odnieść wrażenie, że niektóre rzeczy są ze sobą powiązane aż za bardzo. Co mam na myśli? Ot, choćby fakt, że Venom jest… bardzo silnie związany z ojcem Parkera. Ten zaś był powiązany z rodziną Eddiego Brocka. Z tego zaś później ewoluuje wątek z Carnagem etc. Mi to nie przeszkadza, ale rozumiem też, że czasem czytelnik może mieć potrzebę, by całe uniwersum nie kręciło wokół jednej postaci. Zaś w tym wypadku ma się silne wrażenie, że gwiazdy ułożyły się dokładnie tak, by jak najbardziej dokopać Parkerowi.

Wspomniałem o ojcu Petera – w Ultimate możecie oczekiwać, że niektóre wątki zostaną trochę szybciej i bardziej wyeksponowane, niż to miało miejsce w tradycyjny Amazingu. I, muszę tu przyznać, wszystkie te pomysły są wprowadzane naprawdę świetnie. Często zmieniają tradycyjne podejście do wielu wątków, ale nigdy nie zrywają w pełni z kanonem i nie wywracają postaci Parkera do góry nogami. Miałem takie uczucie, że właśnie w ten sposób może wyglądać tasiemcowy komiks, gdy ktoś ma pomysł na coś więcej, niż tylko 5 pierwszych zeszytów, „a później się zobaczy”.

Nie mogę niestety powiedzieć, że cały Ultimate Spider-Man podoba mi się bezkrytycznie. Mimo faktu, że każdy z wątków ma dla siebie po kilka zeszytów, to czasem miałem uczucie, że niektóre rzeczy nie zostały do końca wyeksponowane albo za szybko się skończyły. Jeśli o mnie chodzi, takie wrażenie towarzyszyło przede wszystkim śmierci kapitana Stacy’ego, Venomowi i Carnage’owi. Jako się zeszło, twórcy poświęcają tyle samo miejsca na rozwój bohaterów, co na akcję. Cóż, czasem skutkuje to niestety właśnie takim wrażeniem, jakby akcji było za mało, a niektóre starcia kończą się zbyt szybko i są za mało dramatyczne. Nie tyczy się to bynajmniej wszystkich historii, ale przy moich symbiontach nie mogłem pozbyć się uczucia, że poszło po prostu „za łatwo”. Drugi efekt jest zaś taki, że niektórzy mogą ogólnie uznać te komiksy za za bardzo przegadane i niepotrzebnie skupiające się np. na przyjaźni Petera i Mary Jane aż w takim stopniu. Sam się do tej grupy nie zaliczam, ale ostrzec potencjalnych czytelników zdecydowanie mi wypada.

W kontekście spójności całej historii trzeba koniecznie zwrócić uwagę na jeszcze jeden zabieg. Peter się uczy. Jak sobie radzić ze swoimi mocami, jak połączyć to z „normalnym” życiem, jak się zachowywać względem bliskich i, wreszcie, jak mądrze walczyć. To tak, jak czytanie komiksów z Batmanem, w których Człowiek Nietoperz faktycznie jest detektywem, a nie tylko mistrzem obijania ludzi bat-łokciem po nerkach. Parker to inteligentny chłopak, który załamuje nad sobą ręce, gdy zaczyna myśleć bicepsem. Wycofuje się, analizuje i powraca na drugą rundę starcia, gdy już ma pomysł, jak podejść przeciwnika. Według mnie, Brian Michael Bendis po prostu zrozumiał tę postać i wiedział, jak o niej pisać.

Z fabułą świetnie koresponduje oprawa wizualna, o której najchętniej bym chyba po prostu napisał, że jest taka, jaka być powinna. Widać, że Mark Bagley nie musiał rysować swoich paneli na szybko, na kolanie, a plan wydawniczy sprzyjał dbaniu o detale – na wszystkie kadry po prostu miło się patrzy. Kreska Bagleya idealnie wpasowuje się w nowoczesną historię o Spider-Manie, kreując bohatera w ciele, de facto, dziecka. I, choć na ogół śledzimy przygody i perypetie młodzików, bynajmniej nie brakuje tu mroku wtedy, gdy jest potrzebny. Pojawia się tu również element, który mnie – ponownie – urzekł, ale przez niektórych może być uważany za wadę Ultimate Spider-Mana. Otóż, rysownik bardzo, ale to bardzo, skupił się na mimice postaci i, wraz z Bendisem, uczestniczył w budowaniu relacji między nimi. Tak jak i w przypadku konstrukcji narracji, tak i ten zabieg spowalnia akcję części zeszytów, co nie znaczy, że zabiera im całą dynamikę.

Pozostaje pytanie – do jakich czytelników jest skierowana ta wersja Spider-Mana? Szczerze mówiąc… może się za nią chwycić każdy, kto lubi superbohaterów. Jakiekolwiek pojęcie o postaciach z uniwersum Marvela nie jest potrzebne, gdyż Ultimate jest tak skonstruowane, by zachęcić do lektury komiksów nowych czytelników. Z drugiej strony – starzy wyjadacze znajdą tu dla siebie worki pełne dobra. Według mnie, to jedna z najlepszych, najspójniejszych historii o Peterze Parkerze.

Choć Ultimate’a czyta mi się rewelacyjnie… muszę zrobić od niego przerwę. Za bardzo szarżowałem i te 60-parę zeszytów pochłonąłem w kilka dni, tak bardzo się wciągnąłem. W tym jednak wypadku przedawkowanie skończyło się wykolejeniem i zdecydowałem, że od postaci Spider-Mana muszę chwilę odpocząć. Szczęśliwie się złożyło, że akurat skończył się wątek Carnage’a – to był dobry moment, by podzielić się wrażeniami. Do serii, oczywiście, wrócę, gdyż chcę zobaczyć, jaki pomysł ma Bendis na Ultimate Spider Mana, jako na całość. Ale w między czasie nadrobię kilka innych historii, kilku innych superbohaterów.

Post Scriptum z Wielką Kolekcją Komiksów Marvela

Na deser jedna myśl związana z tym wydaniem Ultimate Spider-Mana, które ukazało się w Wielkiej Kolekcji Komiksów Marvela. Choć, według mnie, jest to świetna historia, to… żałuję, że nie była dosłownie o jeden zeszyt dłuższa. Czytając historię napisaną przez Bendisa, faktycznie ma się wrażenie, że na siódmym zeszycie kończy się jakiś wątek. Jednak jego prawdziwe podsumowanie – skupiające się przede wszystkim na emocjach postaci – pojawia się dopiero w komiksie numer osiem. Jeśli będziecie kiedyś mieli okazję, proponuję doczytać… w szczególności, że wtedy pewnie zostaniecie przy tej serii na dużo, dużo dłużej.