Civil War – Rzecz o eventach, crossoverach, amerykańskiej logice komiksowej i komiksach w ogóle

Tak jak obiecałem, przyszła pora, by napisać w końcu o tym, czego chyba nigdy nie zrozumiem w amerykańskich komiksach i do czego nigdy nie będę miał tak naprawdę siły. Temat ten został już lekko tknięty przy okazji serii „Spider-Island”, która zresztą skutecznie mnie zniechęciła do współczesnego tasiemca o Spider-Manie. „Civil War” to jednak zupełnie inna klasa. To fabularny moloch, który dla mnie był praktycznie nieprzyswajalny, a – z tego co się orientuję – dla wielu fanów Marvela był po prostu trudny do zaakceptowania. Mogę też dodać, że w trakcie pisania tego tekstu, wyszło mi poniekąd przez przypadek takie rozliczenie mojej dotychczasowej przygody z amerykańskimi powieściami obrazkowymi o superbohaterach.

To, co najbardziej lubię w komiksach, to dobre, zamknięte historie, które można czytać bez skakania po siedemnastu różnych seriach. I właśnie taka formuła skończyła się na jakiś czas w przypadku Iron Mana dokładnie na „Execute Program”, o którym ostatnio pisałem. Omawiany wątek fabularny był rozbiegówką do wielkiego – tak zwanego – „eventu”*, jakim jest „Civil War”. Rzecz rozchodziła się o to, że część superbohaterów, pod wodzą Tony’ego Starka zresztą, uważała, że ludzie o nadprzyrodzonych mocach powinni być rejestrowani przez rząd. Chcieli stworzyć taki Urząd Stanu Superbohaterskiego. Oczywiście, nie wszystkim się to spodobało. Rzecz jasna, to drugie stronnictwo też się zorganizowało, tylko że pod wodzą Kapitana Ameryki, i zeszło do podziemia. Właśnie tak się zaczęła superbohaterska wojna domowa.

Wiem, że to brzmi ciekawie, ale mam też dobry powód, żeby tego nie czytać. Otóż, ów event jest przy okazji jednym z największym crossoverów w historii komiksów – chyba – w ogóle. Jeśli mnie pamięć nie myli, składa się na niego łącznie coś około stu zeszytów, rozrzuconych na prawie wszystkie serie Marvela. Ba, nawet próbowałem przez to przebrnąć, ale okazało się, że jednak za mało się jeszcze wgryzłem w amerykańskie komiksy, żeby mieć siłę do skakania po tych wszystkich seriach w celu zrozumienia wydarzeń. Mam wrażenie, że trzeba się podłączyć pod kroplówkę nabitą sosem do burgerów, żeby w ogóle być w stanie dostroić swoje fale mózgowe do komiksowej logiki u szczytu jej zagmatwania.

Zresztą, jeśli dobrze zrozumiałem to, co się wydarzyło później w komiksach Marvela, to nie tylko ja miałem problem z „Civil War” – fani chyba też. Dla przykładu, jednym z największych wydarzeń tej serii była demaskacja ścianołaza. Peter Parker ujawnił całemu światu, że to właśnie on krył się przez te wszystkie lata pod maską Spider-Mana. I zrobił to na antenie telewizji. A zaraz później zastrzelono ciotkę May, która – znowu – umarła. Twórcy, żeby naprawić bałagan, który w ten sposób powstał, uznali, że jednak wrócą do czasów sprzed „Civil War”, więc wymyślili wątki „One More Day” oraz „Brand New Day”, w których…

…uwaga, to jest mocne…

…Peter i Mary Jane idą na układ z Mephisto (tak, to jakaś marvelowska odmiana sił nieczystych), że ten ostatni przywróci do życia Ciotkę May, ale z kolei z kart historii wymaże ich związek małżeński. Inaczej mówiąc: „pstryk” i Petera oraz Mary Jane nie wiedzą o swoim istnieniu, a Ciocia – znowu – żyje, zaś fani komiksów zostają zabrani na podróż w czasie do… bo ja wiem? Jakiś okolic lat 70-tych. Tak, w komiksach takie rzeczy są możliwe.

Co ciekawe – a mi w sumie wydaje się nawet oczywiste – fani tego rozwiązania też nie polubili, gdyż – i tu się w pełni zgadzam – już bardziej naciągnąć się tej historii nie dało. Natomiast czytając „Spider Island” dowiedziałem się, że w międzyczasie Dr. Strange rzucił na Petera czar, który sprawiał, że nikt nie był go w stanie zdemaskować, jeśli on sam tego nie zrobi pierwszy. Z jednej strony, przeraża mnie głupota tych rozwiązań, a z drugiej strony… uczciwie muszę przyznać, że się im nie dziwię. Czemu? Spójrzcie na to z innej strony – komiksy o Spider-Manie mają już ponad 50 lat i przez cały ten czas nie było ani jednego restartu. Tak, Peter Parker ma na karku już około 1.500 komiksów nawarstwionej historii. To się musiało kiedyś poplątać. Dlatego też tak bardzo lubię pomysł DC na serię „New 52”. Przetrzebili zbędne fakty z historii wszystkich superbohaterów i zaczęli wszystkie cykle poniekąd od nowa. Po tym wszystkim, co wydarzyło się w świecie Marvela w trakcie i po Civil War, mam czasem wrażenie, że taki restart byłby niegłupi.

Chciałbym w tym miejscu wrócić jeszcze do „Invincible Iron Man vol. 4”, czyli tasiemca, w skład którego wchodziły dwa świetne wątki – „Extremis” oraz „Execute Program”. Otóż, „Civil War” nastąpiło bezpośrednio po nich i… jest to powód, dla którego na razie raczej nie będę czytał tego, co z kolei nastąpiło bezpośrednio po „Civil War”. Owszem, namierzyłem kilka cykli, do których może jeszcze wrócę, żeby się przekonać, czy są ciekawe, czy jednak faktycznie narosło na nich zbyt wiele rzeczy, które trzeba wiedzieć, by w ogóle zabrać się do lektury. Mowa tu o takich wątkach, jak „Haunted” czy „With Iron Hands”.

Doświadczenia związane z czytaniem „Amazing Spider-Man” od pierwszego numeru, z lekturą „Spider Island” czy też moje kilkakrotne zmagania z „Civil War” nauczyły mnie naprawdę dużo o amerykańskich komiksach superbohaterskich. A przynajmniej tak mi się wydaje. Przede wszystkim zrozumiałem, że najlepiej bawię się, gdy biorę się za zamknięte wątki i to takie, które nie przeplatają się przez miliard serii i nie ciągną się latami. Co ważne, takie perełki można też znaleźć wśród tasiemców, trzeba tylko albo umieć szukać, albo mieć farta (albo jedno i drugie). Amerykańskie komiksy o superbohaterach mogą być naprawdę genialną rozrywką na najwyższym poziomie. Te najlepsze z nich są świetnie napisane, oprawione z błyskotliwe dialogi i ubrane w piękne szaty graficzne. I tak, te parę ostatnich zdań skierowanych jest głównie do tych osób, które uważają komiksy – nie tylko te amerykańskie – za opowieści obrazkowe dla małych chłopców. Polecam sięgnąć chociażby po „Extremis”, najnowsze komiksy o Batmanie czy może „Spider-Man Reign” albo dwie części „Spider Man Noir” i jeszcze raz przemyśleć tę opinię.

*No mógłbym napisać „wydarzenia”, ale to jakoś tak mało amerykańsko-komiksowo by wyszło.